به گواه متون تاريخي، ناحيه پر آوازه نيشابور زادبوم فرهيختگان و اکابري از عرصه علم و دانش و عرفان بوده و بنابر نوشته الحاکم نيشابوري و ديگران تا سده ششم هجري بالغ بر چهار هزار شخصيت نامور در اين ديار مي زيسته اند که اکثر آن ها صاحب تأليفاتي نيز مي باشند. از جمله بايد به جايگاه علمي مشاهيري مانند:

     ابوعثمان سعيد بن سلام مغربي از اکابر عرفا، بقراط ثاني (طبيب معروف سده پنجم هجري)، ابن ابي الطيب (مفسر و عالم)، ثعالبي نيشابوري (اديب قرن4 و 5 ق.)، عبدالرحمن سلمي (عالم و صوفي قرن چهارم)، اديب نيشابوري (معاصر)، نظيري نيشابوري (شاعر دربار مغولان هند)، صدرالدين نيشابوري (مورخ قرن6 ق.)،  و... اشاره کرد. 

     از هنرمندان و مشاهير معاصر نيشابور نيز مي توان به شادروان استاد پرويز مشکاتيان (هنرمند موسيقي)، مرحوم شيدا (شاعر)، يغما (شاعر خشتمال)، شادروان فريدون گرايلي (مورخ)، پهلوان يعقوبعلي شورورزي، شادروان دکتر بقراط الحکماء و از مشاهير معاصر مي توان به دکتر محمد رضا شفيعي کدکني (اديب)، پرفسور حسين صادقي (جراح قلب)، پرفسور سميعي (جراح)، استاد اخويان (هنرمند آجر تراش سنتي)، زنده ياد نوشين گنجي (شاعره)، ايران درودي (شاعره) و شهيدان سرفراز سردار شوشتري، سردار قاجاريان، سردار برونسي و سردار مهديانپور اشاره نمود.